pamięci Pani Stanisławy Wiatr-Partyki

“To lektura kiedyś była…” – tymi słowami legendarny haczowski lirnik Stanisław Wyżykowski rozpoczął pieśń przypominającą historię o dwóch siostrach z dramatu Juliusza Słowackiego. Miało to miejsce w Haczowie, podczas letniego obozu dopiero co zawiązanego Towarzystwa Michała Archanioła, w lipcu 2008 roku. W połowie sierpnia przesłuchując nagrania zagranej przez lirnika pieśni trafiłem w zbiorach Google Books na książkę, z której pochodził tamten utwór przypominający “Balladynę”.

Jedzie jedzie pan,
Przez litewski łan,
Przed nim za nim jego cugi,
W złocie w srebrze jego sługi
Jedzie w gościnę.

Autorem tych słów okazał się być Aleksander Chodźko, który w 1829 roku w Petersburgu wydał zbiór pt. “Poezyje”. To z niego pochodzą takie pieśni jak “Maliny”, “Herby”, “Hajduki czy “Olesia”. Szybko jednak okazało się, że Google zeskanowało również inne XIX-wieczne książki. Jedną z ważniejszych pozycji była wydana w Lipsku w 1864 roku “Lutnia. Piosennik polski. Zbiór pierwszy”. To z niej pochodzą takie utwory jak: “Marsz za Bug”, “Pieśń ułożona na uroczystość w Horodle”, “Na lipę słowiańską”, “Sztandary polskie w Kremlu”, “Tańce zapustne”, “Rozpacz Polki” czy “Pieśń bojowa”. 

 

Jako, że znalezione na Google Books zbiory nie posiadały żadnych zapisów nutowych to w większości przypadków melodie do wyżej wymienionych pieśni skomponowałem sam lub zapożyczyłem z tradycyjnych utworów litewskich lub estońskich. Łącznie w latach 2008-2014 opracowałem 16 tekstów. Pomysł, aby dokonać studyjnych nagrań przygotowanego w ramach Towarzystwa Michała Archanioła materiału pojawił się w 2013 roku wraz z powołaniem do życia Fundacji Tradycji Miast i Wsi. Proces rozpoczęliśmy jeszcze latem tego samego roku. Udało się wtedy zarejestrować “Herby”, “Pieśń na uroczystości w Horodle” i “Sztandary polskie w Kremlu”. Okazało się to jednak tak czasochłonne, że w obliczu innych działań, nagrania zostały wstrzymane i przez kolejną dekadę nie udało się zarejestrować nowych utworów. Projekt “Muzyka w służbie Rzeczypospolitej” zmienia ten stan rzeczy. Dzięki otrzymanemu wsparciu udało się nie tylko nagrać wszystkie stare pieśni z repertuaru TMA oraz cztery piosenki mojego autorstwa, ale również nadać im zupełnie nowe brzmienie.

Dawid Hallmann

PS. Życie pisze niespodziewane scenariusze. W dniu premiery projektu odbył się pogrzeb Pani Stanisławy Wiatr-Partyki, pochodzącej z Nieświeża mieszkanki Tarnowa, postaci o niesamowitym życiorysie. Była ona pierwszą recenzentką pieśni wydobywanych przeze mnie z XIX-wiecznych zbiorów. Jej pamięci dedykuję niniejszy projekt.

„Muzyka w służbie Rzeczypospolitej” to działanie Fundacji Tradycji Miast i Wsi. Projekt dofinansowano ze środków Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Jana Paderewskiego w ramach Funduszu Patriotycznego.